„Mavka i strażnicy lasu”

Pobierz materiały edukacyjne do filmu „Mavka i strażnicy lasu w wersjach PL i UA.

O czym jest film „Mavka i strażnicy lasu”?

Te dwie bohaterki może przypominać Mavka, która również jest silnie związana z naturą i stoi na straży jej praw. Mieszka w pięknym wielkim lesie, w otoczeniu zwierząt i opiekuńczych duchów przyrody. Wychowano ją w przekonaniu – niebezpodstawnym – że ludzie mogą przynieść tylko nieszczęście i należy za wszelką cenę ich unikać. Człowiek ma zakaz wstępu do serca jej lasu. Dlatego Mavka nie opuszcza swojego schronienia, starannie unikając ukraińskiej ludności mieszkającej na obrzeżach puszczy. Kiedy jednak napotyka w lesie Łukasza, zabłąkanego chłopaka z okolicznej wioski, nie potrafi patrzeć na niego jak na wroga. Sympatyczny, pięknie grający na piszczałce nieznajomy wywołuje u boginki uczucia, których nigdy wcześniej nie znała.

Zobacz zwiastun filmu „Mavka i strażnicy lasu”:

„Mavka i strażnicy lasu” to epicka, pełna rozmachu opowieść w Disneyowskim stylu. Przepięknie wykonana animacja idzie w parze z przyjemną, wypełnioną ludowymi motywami ścieżką muzyczną. Głównym wątkiem filmu jest oczywiście zakazane uczucie Mavki i Łukasza – pary pochodzącej z dwóch całkowicie odmiennych, nieprzychylnie nastawionych do siebie światów. W odróżnieniu do Romea i Julii jednak, ich miłość przyniesie pokój skłóconym królestwom natury i człowieka. Dwa światy nauczą się działać w symbiozie i czerpać mądrość ze swojej inności.

Eksploatacja przyrody przez człowieka to kluczowy motyw w filmie, w którym ekologiczne przesłanie wybrzmiewa nader silnie. Główna antagonistka „Mavki” to okrutna księżniczka Kalyna, która zamierza obrabować puszczę z jej największego skarbu tylko po to, by zachować urodę. Jest to oczywista metafora niszczenia środowiska naturalnego dla konsumpcyjnych i krótkowzrocznych celów, co zaprowadziło naszą planetę – tak jak las Mavki – na skraj upadku.

Adaptacja ważnego dzieła z dorobku ukraińskiej kultury

Emigranci z Ukrainy już od kilku miesięcy mogą oglądać w kinach „Mavkę i strażników lasu” w oryginalnej wersji językowej. Tytuł cieszy się ogromną popularnością: nie tylko dlatego, że ukraińskie rodziny mogą w Polsce obejrzeć film ze swojej ogarniętą wojną ojczyzny i poczuć dumę z tego, jak profesjonalna i udana jest to produkcja. „Mavka i strażnicy lasu” jest dla nich czymś więcej – to adaptacja jednego z najważniejszych dzieł w historii ukraińskiej literatury, dramatu „Pieśń lasu” autorstwa poetki z czasów romantyzmu, Łesi Ukrainki. To trochę tak, jakby polscy twórcy przygotowali pełnometrażową, animowaną i przystosowaną dla dzieci wersję „Balladyny” albo „Świtezianki”. Premiera była zatem ważnym i pokrzepiającym wydarzeniem dla wielu Ukraińców.

Łesia Ukrainka w „Pieśni lasu”, podobnie jak Adam Mickiewicz w „Balladach i romansach”, mocno czerpała z tradycyjnych ukraińskich wierzeń i żywego, mówionego języka. Także „Mavka i strażnicy lasu” to film silnie zakorzeniony w słowiańskiej kulturze, ale i wiernie odtwarzający piękno wschodnioeuropejskiej przyrody. Baśniowe krajobrazy, jakie oglądamy w „Mavce”, to animowana wersja Polesia – niezwykle bogatej krainy geograficznej, rozciągającej się od Puszczy Białowieskiej po Ukrainę i Białoruś. Z dużą starannością odtworzono występujące na tym terenie rośliny oraz zwierzęta. Wiele z nich to okazy wpisane na tzw. Czerwoną Księgę Gatunków, czyli listę gatunków zagrożonych wyginięciem. Twórcy chcieli w ten sposób przyciągnąć uwagę do coraz rzadziej spotykanych gatunków zwierząt i roślin, a także problemów ekologicznych samego Polesia, rujnowanego m.in. przez nielegalne wydobywanie bursztynu.

Walory edukacyjne filmu „Mavka i strażnicy lasu”:

• Tolerancja i porozumienie ponad podziałami. Miłość, przyjaźń i otwarcie na drugiego człowieka przynoszą głównym bohaterom więcej zdobyczy, niż wypowiedziana przez ich rodaków otwarta wojna. Mavka i Łukasz wygrywają, bo potrafią spojrzeć głębiej, nie oceniać się po pozorach. Hasło „najważniejsze jest niewidoczne dla oczu” wybrzmiewa w wielu warstwach filmu, np. księżniczka jest piękna, ale co z tego, skoro zła i nieczuła.
• Akceptowanie i rozumienie wszystkich emocji, także tych negatywnych. Jednym z problemów, z którymi mierzy się Mavka, jest… bycie zbyt miłą. Starsze siostry często dokuczają bogince z tego powodu, twierdząc, że przez tę cechę nie nadaje się do sprawowania funkcji ducha-opiekuna lasu. Mavka, w której naturze leży pomaganie innym i opiekowanie się słabszymi, z jednej strony nie zgadza się z tą opinią, z drugiej: często cierpi przez swoją delikatność. W toku akcji pozwoli sobie w końcu na uwolnienie własnego gniewu: kiedy ludzie zaczną niszczyć jej las przeistoczy się w przerażającą, siejącą zniszczenie, ognistą istotę. Wreszcie zrozumie, że każda skrajność jest zła i pozwoli sobie na przeżywanie każdej emocji. Uprzejmość i wrażliwość Mavki, wyśmiewane przez siostry, także ostatecznie okazują się jej największą siłą. Film w bardzo dojrzały i wyważony sposób mówi o byciu dobrym dla innych: zachęca do przyjęcia takiej postawy, ale w żadnym momencie nie ukrywa, że bywa to trudne i że czasami warto na pierwszym miejscu postawić jednak swoje potrzeby.
• Kultura i tradycja Ukrainy. Wspólne wyjście do kina na „Mavkę” to świetna propozycja na wycieczkę szkolną zwłaszcza dla tych klas, do których dołączyli ukraińscy uczniowie. Film może się okazać świetnym pretekstem do integracji. W filmie obejrzymy ukraińską przyrodę, tradycyjne stroje, tańce i śpiewy (przepiękna jest sekwencja wiejskiej zabawy, z wykorzystaniem muzyki ludowego zespołu Dagadana). Film aż pulsuje folklorem i szkoda tylko, że główna piosenka z filmu w polskiej wersji i wykonaniu Roksany Węgiel brzmi jak generyczny Uczniowie zaobserwują, jak ciekawa i barwna jest kultura Ukrainy (przedstawiona w filmie z dużymi szczegółami), a także, jak wiele wspólnego mają ze sobą wszystkie narody wywodzące się od Słowian, a zatem Ukraińcy i Polacy.
• Piękno natury i znaczenie jej ochrony. Film jest wielkim hołdem dla przyrody – od fantastycznej, pełnej urzekających kolorów animacji leśnego świata po wybrzmiewające z niego przesłanie: nie możemy zniszczyć naszego wspólnego domu, jakim jest natura. Ludzie w końcu zrozumieją, że są jej częścią i przestaną z lękiem patrzeć w stronę lasu. „Mavka” bez nachalnego dydaktyzmu budzi w młodym odbiorcy zachwyt nad pięknem i podziw dla różnorodności przyrody.

Na film „Mavka i strażnicy lasu zapraszamy do kin już od 4 sierpnia. Dla grup szkolnych film jest dostępny ze specjalną prelekcją video – zapytaj w kinie o możliwość obejrzenia „Mavki…” ze wstępem edukacyjnym.

Katarzyna Kebernik