„Flow”

Zobacz zwiastun filmu „Flow”:

O czym jest film „Flow”?

Czy „Flow” okaże się najpiękniejszą animacją 2025 roku? To bardzo prawdopodobne. Skromna łotewska produkcja ma na koncie wiele nagród i nominacji, jest też w gronie Oscarowych faworytów. Życzę temu tytułowi jak najlepiej, bo już dawno żadna animacja nie zachwyciła mnie tak mocno, jak właśnie ta.

Przenosimy się do bliżej nieokreślonej przyszłości po katastrofie klimatycznej. Cały krajobraz porasta gęsta dżungla, przyrodą wstrząsają gwałtowne powodzie, nigdzie nie widać też śladu człowieka. W takich właśnie okolicznościach mały, czarny kotek zostaje zmuszony do szukania nowego miejsca życia. Wycofany i lękliwy główny boahater dołączy do grupy innych zwierząt: wesołego psa, spokojnej kapibary, nerwowego lemura i dumnego ptaka. Razem schronią się przed powodzią na małej łódce. Wspólna podróż okaże się dla kotka nie tylko koniecznością, ale i lekcją współpracy, odwagi oraz pomysłowości.

Dlaczego warto obejrzeć „Flow” z uczniami?

Wyjątkowo wartościowy edukacyjnie tytuł nie tylko porusza wiele ciekawych i ważnych tematów, ale jest też świetnym wyborem pod edukację stricte kulturalną i filmową. Niekonwencjonalny, pozbawiony dialogów, zderzający młodego widza z kinem świeżym oraz artystycznym pozwoli poszerzyć horyzonty. Jednocześnie nie jest to propozycja nieprzystępna. Historia jest prosta do zrozumienia: zwierzęta walczą o przetrwanie w trakcie powodzi. Chociaż zachowują się w zgodzie ze swoimi cechami gatunkowymi, to są też jednak subtelnie zantropomorfizowane, dzięki czemu ich emocje są bardziej czytelne. Pomimo braku dialogów film jest bardzo emocjonujący, z łatwością śledzi się tę historię i kibicuje bohaterom.

W filmie nie brakuje scen dramatycznych, sytuacji zagrożenia i napięcia, ale ostatecznie wszystko kończy się dobrze i bohaterowie odnajdują schronienie. Doświadczają cierpienia, ale takiego, które w filmach dla dzieci jest potrzebne i wartościowe: twórcy nie ukrywają, że życie bywa ciężkie i przykre, ale szybko dają też nadzieję, nie zostawiają małego widza w zawieszeniu i w niepokoju o bohaterów. „Flow” nadaje się zarówno do klas 4-8, jak i wszystkich etapów szkoły ponadpodstawowej – uczniowie w zależności od wieku wyciągną z tego filmu różne rzeczy i odnajdą w nim inne interesujące tematy.

Uwaga! Wątek powodzi może stanowić drażliwy temat na terytoriach dotkniętych ostatnio tą klęską żywiołową. Z drugiej strony seans może się okazać ważny i terapeutyczny dla młodych widzów, bo pozwoli im przegadać to doświadczenie pod pretekstem rozmowy o filmie, dostrzec znaczenie współpracy i wzajemnej pomocy w sytuacjach kryzysu, utożsamić się z walczącymi o przetrwanie zwierzętami.

Wybrane walory edukacyjne filmu „Flow”

• Ekologia i zmiana klimatu. Niestety wizja przyszłości pokazana w filmie może się spełnić. Niestabilna pogoda, ulewy i powodzie, zniknięcie człowieka. Temat katastrofy klimatycznej należy oczywiście poruszać odpowiedzialnie i nie traumatyzować dzieci, ale w dzisiejszych czasach uczulanie na kwestie ekologiczne to wręcz obowiązek każdego rozsądnego rodzica i nauczyciela. „Flow” daje doskonały pretekst do takiej rozmowy, silnie oddziałuje na empatię i i sugestywnie pokazuje zmienioną planetę. Filmowa łódka, na której muszą się zmieścić wszystkie zwierzęta i zgodnie żyć, to taka trochę nasza planeta Ziemia, która w niebezpiecznym kosmosie jest jedynym zdatnym miejscem do życia. Nie możemy sobie pozwolić na jej utratę.
• Wizje przyszłości i katastrofizm w sztuce, motyw apokalipsy – to już tematy pod maturę z języka polskiego, w które „Flow” jak najbardziej się wpisuje.
• Co po nas zostanie? Dokąd zmierzamy jako ludzkość? Czy jesteśmy odpowiedzialni za naszą planetę i los zwierząt? Dlaczego nie możemy myśleć tylko o potrzebach naszego gatunku? „Flow” będzie świetnym wyborem dla nauczycieli filozofii i etyki.
• Edukacja przyrodnicza: nie tylko ekologiczna. Poznajemy różne gatunki zwierząt, obserwujemy przemiany klimatyczne i zdolności adaptacyjne przyrody
• Współpraca i znaczenie dobrej komunikacji. Każde zwierzątko ma swój własny rys psychologiczny, charakter, metody radzenia sobie w zmienionej rzeczywistości – a jednak wszyscy wspólnie wypracowują porozumienie pomimo różnic. Film porusza takie tematy jak: współpraca, tolerancja, porozumienie ponad podziałami, odnajdywanie własnego miejsca w świecie i swoich talentów oraz umiejętności, które mogą przydać się otoczeniu. To także opowieść o mądrym i dojrzałym stawianiu granic, przypominająca, że otwartość na innych i ich potrzeby nie oznacza niewyczerpanej dobroci. Ważna jest w tym kontekście scena, w której stado psów przyłącza się do naszych bohaterów na ich łódce i zaczyna wprowadzać chaos.
• Przełamywanie lęków i otwieranie się na innych. Nasz kotek jest nieśmiały, nieufny i strachliwy, dzięki czemu łatwo będzie się z nim utożsamić młodemu odbiorcy. W toku akcji zyskuje jednak pewność siebie i uczy się większej odwagi oraz bezinteresowności. Ważna jest np. scena, w której łowi rybki i dzieli się nimi z resztą: odkrywa swoje miejsce w grupie i nabiera wiary we własne siły.
• Uwrażliwienie na los zwierząt bezdomnych, bo przecież podobną walkę o przetrwanie toczy na co dzień wiele bezpańskich psów i kotów, a także dzikich zwierzęt w zdominowanym przez człowieka świecie.
• Akceptowanie cudzych różnic i tego, że nigdy nie będziemy w stanie w pełni zrozumieć drugiej osoby, co nie przeszkadza w zbliżeniu się do niej i nawiązaniu przyjaźni. To właśnie różnice sprawiają, że zwierzaki uzupełniają się wzajemnie i tak dobrze działają jako grupa.
• Mit, przypowieść, baśń. Cały film jest utrzymany w konwencji kojarzącej się z przypowieścią. W sposób oczywisty nawiązuje do biblijnego Potopu i Arki Noego, a przez obecność silnie stypizowanych bohaterów zwierzęcych – do bajek. Warto zwrócić uwagę na wątki białego ptaka i wieloryba, które mają znamiona symboliczne.
• Ekokrytyka, ekopoetyka i animal studies. Zwierzęta pomimo koniecznej antropomorfizacji zachowują się zgodnie ze swoimi cechami gatunkowymi, np. trzymający się łódki kotek nie potrafi pohamować instynktu i rzuca się w pogoń za rybką. Uważam, że to wyjątkowo wartościowe edukacyjnie – pokazuje, że zwierzęta są interesujące takie jakie są: mają swoje przeżycia, pobudki, emocje. Wystarczy nauczyć się na nie patrzeć, zainteresować ich perspektywą, by lepiej zrozumieć bogaty świat przyrody. To film, który zwierzęcych bohaterów traktuje równościowo, bez antropocentryzmu, a tym samym uczy szacunku i empatii wobec innych gatunków.

Na film „Flow” zapraszamy do kin już od 24 stycznia.

Katarzyna Kebernik