Temat zajęć:
W poszukiwaniu wolności
Film „Strażniczka smoków” przedstawia historię Ping, młodziutkiej niewolnicy żyjącej w starożytnych Chinach. Kiedy dziewczynka odkrywa, że jej misją jest uratowanie smoczego jaja, odważnie podejmuje wielką odpowiedzialność za przyszłość całego, smoczego gatunku. W brutalnym świecie, w którym bezbronne istoty są prześladowane i wykorzystywane, podróż Ping okazuje się szczególnie niebezpieczna. Dziewczynka zrobi jednak wszystko, by odnaleźć magiczną wodę, potrzebną, by ocalić smoka. Jej odwaga, empatia i determinacja mogą być punktem wyjścia do dyskusji na temat wyborów moralnych i odkrywania własnego potencjału.
Sprawdź nasze pomysły na lekcje zainspirowane „Strażniczką smoków”.
Zagadnienia edukacyjne:
- Historia i kultura starożytnych Chin.
- Znaczenie smoczej symboliki w kulturze.
- Odkłamywanie dziejów starożytności – historia oczami wykluczonych i poniżanych.
- Empatia wobec zwierząt. Jak traktować bezbronnych?
- Odkrywanie własnej mocy i potencjału.
- Znaczenie odwagi i wiary w siebie.
- Wartość przyjaźni i zaufania.
- Reagowanie na krzywdę i niesprawiedliwość.
- Poszukiwanie wolności.
- Heroiczne podejmowanie odpowiedzialności.
- Przeciwstawianie się przemocy.
Inspiracje na zajęcia:
Tytuł lekcji: „Smoki. Fakty i Mity”
Grupa wiekowa: klasy 4-8 szkół podstawowych
Przedmiot: lekcja wychowawcza/język polski
Czas realizacji: 1-2 godziny lekcyjne
- Nauczyciel/-ka pyta uczniów o skojarzenia związane ze smokami. Uwagi te zostają spisane na tablicy w formie mapy myśli (np. smoki zieją ogniem, smoki mają długie ogony, smoki symbolizują potęgę, smoki są szczególnie ważne dla kultury chińskiej, smoki są bohaterami legend, smoki przypominają dinozaury).
- Prowadzący/-ca przedstawia prezentację multimedialną na temat smoków w kulturach świata (chińskie, europejskie, nordyckie, itp.).
- Nauczyciel/-ka łączy uczniów w małe grupy (3-4 osoby) i prosi, by każdy z zespołów zdecydował, które z wypisanych wspólnie skojarzeń na temat smoków to fakty, a które mity (np. fakt: W chińskiej kulturze smoki są uważane za symbole mądrości, mocy i szczęścia. Są często przedstawiane jako dobroczynne i ochronne istoty, które przynoszą deszcz, a tym samym urodzaj i dobrobyt; mit: smoki to strażnicy ogromnych skarbów i bogactw, często ukrytych w jaskiniach lub zamkach).
- Grupy prezentują wyniki swojej pracy. Nauczyciel/-ka weryfikuje informacje, prostuje ewentualne błędy i uzupełnia odpowiedzi o konteksty kulturowy i historyczny.
- Uczniowie biorą udział w quizie o smokach (online np. na platformie Kahoot lub w wersji papierowej). Przykładowe pytania: Co smoki mają wspólnego z latawcem?, W której europejskiej legendzie smok zostaje pokonany przez rycerza?, Jak ma na imię smok. którym opiekuje się Hagrid z cyklu o Harrym Potterze?
- Nauczyciel/-ka z klasą omawiają wyniki quizu.
- Prowadzący/-ca zachęca uczniów do dyskusji o smokach, zadając pytania, np. Co najbardziej zaskoczyło Was podczas tej lekcji? Jakie znaczenie mogą mieć mityczne stworzenia w naszej kulturze i innych kulturach? Dlaczego smok jest popularnym motywem w literaturze i w filmie?
Tytuł lekcji: „Chiny. Starożytna cywilizacja”
Grupa wiekowa: klasy 4-8 szkół podstawowych
Przedmiot: lekcja wychowawcza/język polski/historia
Czas realizacji: 1-2 godziny lekcyjne
- Nauczyciel/-ka łączy klasę w grupy. Każda z nich otrzymuję kartę pracy, na której znajdują się obrazki przedstawiające różne wynalazki, odkrycia i osiągnięcia cywilizacyjne (np. koło, papier, piramida, teatr grecki, porcelana, pismo hieroglificzne, proch, kompas, zapalniczka, jedwab, papier toaletowy). Zadaniem zespołów jest zaznaczenie, które z przedmiotów/zjawisk przedstawionych na ilustracjach powstało w Chinach lub ma swoje źródła w starożytnej kulturze Państwa Środka.
- Prowadzący/-ca sprawdza poprawność wykonanego zadania i – w razie potrzeby – weryfikuje udzielone odpowiedzi.
- Każda z grup otrzymuje materiały dotyczące innej dziedziny życia starożytnych Chińczyków (np. medycyna, rolnictwo, filozofia, kultura i sztuka, życie codzienne). Zadaniem każdego zespołu jest stworzenie na tej podstawie pięciu pytań konkursowych dla pozostałych grup. Kolejne zadania mogą mieć formę zdań oznajmujących, których poprawność można określić za pomocą formuły prawda-fałsz (np. Chińczycy jako pierwsi wprowadzili szczepienia; starożytni Chińczycy praktykowali poligamię, Według wierzeń starożytnych Chińczyków, o przyszłości kraju decydują ruchy gwiazd).
- Nauczyciel/-ka sprawdza poprawność i czytelność stworzonych przez grupy zadań.
- Zespoły biorą udział w konkursie, przeprowadzanym przez autorów kolejnych pytań. Wyniki zapisywane są na bieżąco na tablicy.
- Drużyna, która udzieliła największej liczby poprawnych odpowiedzi otrzymuje honorowy tytuł „Mistrzów Chińskiej Kultury” i ew. nagrody (np. chińskie słodycze, chińska herbata, wachlarze).
Tytuł lekcji: Odkrywanie własnej pasji
Grupa wiekowa: klasy 6-8 szkół podstawowych
Przedmiot: lekcja wychowawcza
Czas realizacji: 1 godzina lekcyjna
- Nauczyciel/-ka wprowadza uczniów w temat lekcji, odwołując się do postaci Ping z filmu „Strażniczka smoków”. Przypomina krótko jej podróż w poszukiwaniu magicznej wody, która miała uratować smocze jajo. Podkreśla, że podobnie jak Ping, każdy z nas może odnaleźć swoją szczególną misję i odkryć to, co kocha robić.
- Uczniowie/uczennice otrzymują kartki podzielone na dwie kolumny. Po lewej stronie zapisują przykłady różnych zainteresowań, które mogą stać się pasją (np. sport, sztuka, literatura, przyroda, muzyka, taniec). Po prawej umieszczają nazwiska prawdziwych osób lub bohaterów literackich/filmowych, którzy reprezentują te umiejętności (np. w kategorii „sport” uczniowie mogą wpisać imiona znanych sportowców, a w „muzyce” – wymienić ulubionych wykonawców lub zespoły muzyczne).
- Nauczyciel/-ka łączy uczniów w grupy i zachęca ich do dyskusji na temat swoich zainteresowań. Członkowie każdego zespołu rozmawiają o tym, co napisali na kartkach i wymieniają pomysły i inspiracje. Podczas dyskusji nauczyciel/-ka obserwuje aktywność grup i udziela wsparcia w przypadku potrzeby. Zwraca uwagę na to, że pasją mogą być nie tylko dziedziny obiecujące spektakularne sukcesy, ale również obszary, w których pozostajemy nieco niewidoczni (wolontariat, ochrona środowiska, zaangażowanie w działalność dobroczynną).
- Prowadzący/-ca zadaje grupom pytania: Co może wspierać człowieka w realizacji jego/jej pasji? Co stanowi przeszkodę w rozwijaniu naszych zainteresowań? Podczas dyskusji nauczyciel/-ka zachęca też do refleksji nad tym, z jakimi trudnościami spotkała się Ping.
- Udzielone przez uczniów odpowiedzi prowadzący/-ca zapisuje na tablicy w kolumnie (po lewej stronie: „czynniki wspierające”, po prawej: „przeszkody”). Przykładowe odpowiedzi: po lewej stronie: motywacja, wsparcie społeczne, dyscyplina, ciekawość, wiara w to, że nasz cel jest ważny; po prawej: brak wsparcia najbliższych, obiektywne ograniczenia (np. społeczne), niska samoocena.
- Nauczyciel/-ka i uczniowie zauważają, że sytuacja Ping była wyjątkowo trudna. Dziewczynka musiała stawić czoła potężnym przeciwnościom, zwłaszcza w kontekście swojej pozycji społecznej i wieku. Mimo że była niewolnicą i miała niewielkie doświadczenie życiowe, odważnie przeciwstawiła się okrucieństwu i wyzyskowi, aby ocalić smoki. Jej determinacja i odwaga stanowią inspirację dla innych, pokazując, że nawet najmniejsze i najbardziej niepozorne jednostki mogą dokonać wielkich rzeczy, gdy walczą o sprawy, które uważają za ważne i słuszne.
- Podsumowując lekcję, prowadzący/-ca zachęca uczniów do odwagi i wytrwałości w realizacji ich celów i w rozwijaniu pasji.